Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Tortulo-di-péu-lisc
Syntrichia laevipila
Pottiaceae
Nom en français : Tortule.
Descripcioun :Es uno mousso coumuno sus li pège d'aubre, de taio mejano (1 à 3 cm) e de coulour bèn verdo. Devèn touto torso un cop seco. Se recounèis à sa fueio en vióuloun i bord pu clar e acabado pèr un long péu lisc. Generalamen a ges de proupagulo ; pamens quouro n'a soun groupado en gros tas dins li darriéri fueio d'aut de la planto (dessin).
Usanço :Es poussible de s'engana emé d'àutri tortulo de pege. Syntrichia papillosa a si fueio en lanço que porton forço proupagulo sus li rufo. Syntrichia latifolia a ges de péu. Syntrichia virescens es uno mousso mens forto e pu ramificado emé de fueio mens en vióuloun, lou péu es un pau denta (èi tihous, faire uno coupo dins la fueio).
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 3 cm
Fueio : 1 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Syntrichia
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,5 à 1,5 cm
Ø (o loungour) flour : Membrano basalo auto
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Pège
- Aubre
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
e Mieterrano
Ref. sc. : Syntrichia laevipila Brid., 1819
(= Tortula laevipila (Brid.) Schwägr., 1823 = Barbula laevipila (Brid.) Garov., 1840 )